Zoals Ewald Engelen al terecht opmerkte is er sprake van een soort van groundhog day wat betreft burgerparticipatie; eens in de zoveel jaar wordt het idee van de burger die een groot deel van de verzorgingsstaat zelf ter hand neemt van stal gehaald als rechtvaardiging voor bezuinigingen. Wij zouden als burgers de handen meer uit de mouwen moeten steken, want de verzorgingsstaat zou onhoudbaar zijn.
Los van de aannames dat we als burgers niet genoeg doen en dat de verzorgingsstaat onhoudbaar zou zijn, wil ik graag inzoomen op de rol van de overheid zelf in het frustreren van burgerparticipatie.
Voor een politiek-filosofische beschouwing verwijs ik graag naar de uitstekende analyse (pdf) van Albert Jan Kruiter.
Wie moeten er gaan participeren?
Als we gaan kijken welke groepen de meeste hulp nodig hebben, komen we uit bij ouderen, zieken en gehandicapten. De vraag of het überhaupt wel verstandig is een deel van zorg bij burgers neer te leggen, laten we hier even buiten beschouwing en zoomen in op de mogelijkheden.
De beschikbare personen om deze groepen vrijwillig te gaan helpen, zijn voornamelijk familieleden en gepensioneerden. Dwangarbeid is conform het EVRM verboden, dus deze zorg mag slechts zeer beperkt van mensen met een uitkering als tegenprestatie worden verlangd. Familieleden wonen niet zelden op afstand. Van de werkende beroepsbevolking die vaak ook nog kinderen opvoedt, is een dergelijke bijdrage vragen bijna ondoenlijk; zij doen vaak al allerlei klusjes op scholen en bij sportverenigingen erbij dus ‘participeren’ al volop. (lees verder…)
De VN-rapporteur voor de mensenrechten Philip Alston heeft ernstige zorgen over Nederland. De reden is een systeem dat uitkeringsfraude moet opsporen. In een brief aan de rechtbank in Den Haag schrijft Alston dat het systeem in strijd is met de mensenrechten omdat het mensen met weinig geld en mensen met een migratie-achtergrond discrimineert.
