jan
01
2010

Rood Verzetsfront, aanzetten tot stadsguerrilla in Nederland

raf9

Nederland werd in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw geconfronteerd met groepen die een gewelddadige omverwerping van de bestaande politieke orde nastreefden. Een voormalig lid van het Rood Verzetsfront dook in de archieven voor het gelijknamige boek.

aanzet

Hoe schrijf je een boek over je eigen actieverleden? Waar haal je de informatie vandaan? Alleen uit je eigen geheugen? Hoe betrouwbaar is dat geheugen? Hoe eerlijk ben je tegenover jezelf en anderen? Vragen die Paul Moussault moest beantwoorden toen hij een boek ging schrijven over het Rood Verzetsfront waar hij indertijd zelf deel van heeft uitgemaakt.

Hij heeft dit heel handig opgelost, door veel geschreven bronnen te gebruiken. Alle BVD-rapporten uit die tijd zijn bij de AIVD opgevraagd, aangevuld met persoonlijke dossiers en dat van de organisaties waar hij bij heeft gehoord. Weliswaar maakt de AIVD veel regels in de opgevraagde rapporten wit, maar volgens de Moussault blijft er genoeg interessants over. Tot slot zijn de archieven van de mensen die nog met hem in het kader van het boek wilden praten, geraadpleegd.

Gewelddadig verzet

De combinatie van BVD-rapporten, oude archieven en enkele herinneringen leveren een minutieuze beschrijving van de gewelddadige actiegroep Rood Verzetsfront op. Moussault benadrukt in het voorwoord dat het geen sociologische beschouwing is. De politieke achtergronden en de historische context zijn niet beschreven. De vraag hoe een groep jonge mensen ertoe komt de terreurorganisatie Rote Armee Fraktion uit Duitsland te ondersteunen, wordt in het boek niet beantwoord.

Aan het einde van de jaren ’70 en het begin van de jaren ’80 viel de actiegroep Rood Verzetsfront op door de talrijke affiches over gevangen strijders van de Rote Armee Fraction (RAF) die in hongerstaking waren of die aan isolationsfolter werden onderworpen. Ook organiseerde de groep informatiebijeenkomsten waar werd verteld over de Berufsverbote en de strenge maatregelen tegen terrorisme in Duitsland.

moord

Voorbeelden van affiches, verspreid door het RVF

De indruk ontstond, dat de groep alleen bezig was met het verspreiden van propaganda voor de RAF en zelf geen ondergrondse activiteiten ontwikkelde. In het boek Rood Verzetsfront wordt beschreven, dat die indruk niet juist is. Het Rood Verzetsfront streefde net als de RAF een gewelddadige omverwerping van de politieke orde na.

Het Rood Verzetsfront bestond uit verschillende cellen en de ‘Groep B’ pleegde ook aanslagen. Er werd een gemeentekantoor in Groningen overvallen, om blanco paspoorten buit te maken. De daders werden tot hoge gevangenisstraffen veroordeeld. Later werd een aanslag op een ME-opleidingscentrum gepland en, gelukkig maar, door toeval verijdeld.

Spuigroep

Het Rood Verzetsfront (RVF) kwam in 1979 voor het eerst in mijn leven, toen ik als lid van de anarchistische Spuigroep in ons lokaal in de Amsterdamse Spuistraat aan het vergaderen was. Een punt van de agenda was de solidariteit met de politieke gevangene Joop Bolt, die was opgepakt omdat hij samen met andere leden van het Rood Verzetsfront, op zoek naar blanco paspoorten, het kantoor van de Burgerlijke Stand in Groningen had overvallen.

Op die bewuste maandagavond ontstond een ideologische discussie tussen het RVF en de Spuigroep. “Wat was precies de bedoeling van die overval?” wilde iemand weten. “Willen jullie een Nederlandse versie van de Rote Armee Fraktion starten?”, vroeg een ander. Maar ook vragen als “Wat voor afwegingen hebben jullie hierbij gemaakt?” en “Denk je dat je de Nederlandse bevolking mee kan krijgen als je gewapende overvallen gaat plegen?” kwamen aan bod.

Vragen over vragen die niet goed vielen bij de kameraden van het RVF: “We vragen jullie gewoon solidair te zijn met een gevangen kameraad. We komen hier niet om over standpunten te discussiëren.” Er werd nog even heen en weer gepraat, waarna de revolutionairen onverrichter zake het pand verlieten. Ongetwijfeld teleurgesteld door de ‘intellectuele salonanarchisten’ die over alles eerst praten willen.

Op de plek waar nu in Amsterdam de Stopera en het Waterlooplein staan, was in 1979 nog een grote kale vlakte. Op 30 april werd er een manifestatie tegen de monarchie georganiseerd. Eén van de standjes was van het Rood Verzetsfront. Je kon er affiches ter ondersteuning van de RAF kopen. Wij van de Spuigroep kenden de leden van de RVF intussen beter omdat we samen met hen in het Comité tegen de eerste Europese Verkiezingen zaten. (‘Tegen een Amerikaans-Duits-Europa’)

Wij hadden zojuist een nieuwe uitgave van het Anarchistisch Stencil Stapelwerk (ASSW) gemaakt en wilden een exemplaar aan de leden van het Rood Verzetsfront aanbieden. Een stugge reactie volgde. In feite hadden we voor hen afgedaan als revolutionair potentieel. Onvoorwaardelijke solidariteit met de strijdende gewapende groepen en de voor hen in de gevangenis zittende helden, anders ga je maar ergens anders staan discussiëren.

Explosie

De Spuigroep werd nu door de hardliners gezien als een groepje salonsocialisten. Intussen waren wij bezig met vier activiteiten: Radio de Vrije Keijser, het maandblad ASSW, de onafhankelijke vakbond OVB en de Buurtgroep Quellijn Gerard Dou.

quellinstraat

De vernietigde woning in de Quellijnstraat na de explosie

Op een hele vreemde manier kwamen we toen opnieuw in contact met de gewapende strijd. Dat ging zo. De Spaanse anarchistische vakbond CNT was tijdens de Spaanse burgeroorlog zijn archief kwijt geraakt en dat was door Arthur Lehning naar Nederland gebracht. Op het Instituut voor Sociale Geschiedenis kon iedereen het inzien.

De CNT kwam na de dood van de Spaanse dictator Franco weer bovengronds en wilde het archief terug. Enkele oude Spaanse anarchisten woonden in 1980 in de woning van Tom W. (Spuigroep) in de Quellijnstraat in de Amsterdamse wijk de Pijp. Elke dag togen ze naar het instituut om het archief te raadplegen.

Op de ochtend van 16 juni 1980 hoorden ze een enorme knal. Van een verderop gelegen appartement vlogen de vensterbanken bij de overburen door de ruiten. Zo hard was de explosie. De straat werd afgezet, waarna de Spaanse anarchisten hun koffers pakten om het land te verlaten. Bang dat ze waren om met het geweld in verband te worden gebracht.

Het getroffen pand stortte in en de op de begane grond gesitueerde drukkerij van Rob Stolk (één van de meer bekende provo’s uit de jaren ’60) werd vernietigd. De bewoners van het geëxplodeerde pand, Henk Wubben en Ciska Eeken-Brakenhoff beweerden later dat de BVD (Binnenlandse Veiligheidsdienst) de bom had doen ontploffen om hen in diskrediet te brengen. Ciska stond toen al jaren, samen met haar man Adri, aan de leiding van het Rood Verzetsfront.

Doodlopende weg

Op die dag werd duidelijk dat het Rood Verzetsfront eigenlijk uit een legale tak en een ondergrondse tak (Groep B) bestond. Aan de ene kant discussieavonden organiseren, pamfletten en affiches verspreiden. De andere kant kwam pas aan het licht nadat er iets mis ging, zoals bij de te vroeg ontplofte bom in de Quellijnstraat.

De strijd van de RAF in Duitsland was aan het einde van de jaren ’70 volkomen uit de hand gelopen. Was er in 1971 bij de RAF nog sprake van een protest tegen de oorlog in Vietnam en een gerechtigde strijd tegen het Amerikaanse imperialisme, jaren later ontaarde dit in gijzeling, moorden en het kapen van vliegtuigen.

In de loop van de jaren ’80 was er in Nederland geen enkele sympathie meer voor deze vorm van revolutie. De overgebleven leden van de RAF hielden zich schuil en pleegden af en toe een moord. Niet bepaald de soort strijd die een doorsnee kraker erg aantrekkelijk vindt, afgezien van de morele bezwaren ertegen.

Enkele leden van het RVF in Amsterdam gingen zich meer met de kraakbeweging bezig houden. Ook daar weer de harde lijn. Niet zo zeer erop gericht de bevolking achter je te krijgen of te helpen. Nee, de gewelddadige revolutionaire strijd werd voortgezet in de Staatsliedenbuurt.

In 1987, nadat de kracht van de grote kraakbeweging van eind jaren ’70 reeds danig is verzwakt, deden enkele leden van het RVF nog mee aan een interne afrekening in het kraakmilieu. Deze actie, waarbij mensen in elkaar werden geslagen, alsmede een autonome boekhandel, is het laatste publieke optreden waar ik nog kennis van heb.

Openhartig

In de mensa van de Universiteit van Amsterdam kwam ik laatst Ferdi van het RVF nog één keer tegen. Ik wilde met hem over vroeger praten. Helaas laat zijn geheugen hem geheel in de steek, hij weet er niets meer van. Die lijn van geheimhouding wordt nu met de publicatie van het boek Rood Verzetsfront doorbroken.

Het boek bevat een zeer gedetailleerde weergave van allerlei feiten over deze revolutionaire groep, die nog in archieven en bij de BVD te vinden zijn. Paul Moussault beschrijft op een eerlijke en openhartige manier de opkomst en opheffing van het RVF, inclusief hun eigen rol daarin.

Tijdens de boekpresentatie op 29 maart in boekhandel Rooie Rat te Utrecht verzuchtte de gespreksleider dat Nederland er anders uit had gezien als de door het RVF beraamde aanslag op het opleidingsinstituut van de ME door was gegaan, en er studenten bij om het leven waren gekomen. Dan zou de repressie zeker veel erger geworden zijn en het ludieke karakter van de Nederlandse actiebeweging verloren zijn gegaan.

Toch wil Paul Moussault nog steeds geen afstand van de plannen voor deze aanslag. “De ME was de vijand, die moest aangevallen worden.” Deze uitspraak leidde tot een licht geroezemoes in de zaal. “Wat een enge man”, zei een mevrouw achter me in de boekwinkel.

Het gebrek aan afstand en reflectie is tegelijkertijd een sterkte als een valkuil. Aan de ene kant laat de schrijver zien dat hij nog steeds zeer betrokken is bij zijn strijd van destijds en niet te laf is zich anno nu ervan te distantiëren. Anderzijds komt het rancuneus over aan als je mensen die na die tijd voor een andere richting hebben gekozen, nu nog als “opportunisten” bestempeld.

Maar we moeten blij zijn dat een voormalig lid van het RVF openheid van zaken heeft gegeven. Waren maar meer voormalige activisten in staat en bereid zo eerlijk over hun verleden te schrijven. Rood Verzetsfront is een zeer gedetailleerd boek over de actiebeweging van 1977 tot 1986, dat leest als een roman. Als je geïnteresseerd bent in terrorisme en hoe dat in Nederland werd ondersteund, lees je het boek in één ruk uit.

coverTitel: Rood Verzetsfront, aanzetten tot stadsguerrilla in Nederland

Auteur: Paul Moussault; Jan Lust, co-auteur

Uitgeverij: Papieren Tijger, 2009

ISBN: 978-90-6728-222-2

Blz: 360

Prijs: € 25,-

7 Comments »

  • avatar Rooie Rat schreef:

    Omdat ik als jochie bommetjes maakte, herinner ik mij het bericht goed. Zogenaamd was een kaliumchloraat mengsel spontaan ontploft, toevallige terwijl er niemand in het pand was (helpand was alleen nog een hoop stenen van over. Nu kan dat theoretisch en statistisch in een vuurwerk fabriek die er dagelijks tonnen doorheen jaagt. Maar voor kleinere hoeveelheden is het zeer onwaarschijnlijk. Zo sloeg ik expres met een hamer op kleine hoeveelheden van mijn kruitmengsels, om het risico uit te testen.

    Toevallig kwam ik daar later op een steenworp afstand wonen en het is nu een nieuw pand; buurthuis. Zo leerde ik ook getuigen kennen. Zoals Gerrit snorder die toevallig met een jerrycan bezine aan kwam lopen naar zijn huis dat er tegenaan ligt (gelukkig heeft de politie zijn yerrycan niet gezien…). Hij dook weg achter een auto en vertelde mij dat er MEERDERE explosies waren op verschillende verdiepingen. Dat strookt met een verhaal van de VPRO (Henk Wubben), dat er op verschillende verdiepingen gasflessen met timers explodeerden.

    Kees gaat er hier aan voorbij dat Nederland over uitmuntende geheime diensten en geheime bedrijfsdiensten beschikt(e). Zo was die man van het Rood Verzetsfront met de ‘Molukkers’ al aardig aan de stok met Philips en die is vanuit WWII niet vies van wat geheime dienst activiteiten, tegenwoordig ook middels Control Risks dat het links-activisme van slim tegenspel voorziet.

    Het is voor de hand liggend dat Oranje BV hier echt niet te wachten zat op ontvoeringen van en moorden op de elite. Een slag voor zijn en hen op de vlucht krijgen, lijkt een logische keuze die ze te maken hadden. Het laten ontploffen van het pand lijkt op basis van de mij ter beschikking staande gegevens, een geheime Oranje BV actie.

  • avatar Peter schreef:

    Een boek over de BVD door een ex-agent vermeldt dat in de 70 er jaren de dienst een extreem Marxisties Leninistiese groep runde. De groep organiseerde oa reizen naar China.
    Ook was de dienst diep in de vredesbeweging geinfiltreerd: “We initieerden geen beslissingen”.
    Bij bijeenkomsten van de CPN in de jaren 50 waren er soms meer agenten dan “gewone” leden aanwezig.
    In een film over de Rode Brigades in Italie vertelde iemand dat ze een gewone studenten diskussiegroep waren, maar ineens waren er handgranaten en wapens. (Omdat agenten in de groep gekomen waren?) Familie van de politicus Moro zei later dat ze meenden dat zijn vijanden binnen de gevestigde orde te vinden waren. Er zijn dus vraagtekens bij de aangepakte personen.
    Over de RAF zijn o.a. 2 boeken verschenen. De naam ervan is een verwijzing naar Fake Terror. Men vermoedde dat de staat zelf deze groep steunde om zo juist repressieve diensten te kunnen opbouwen. De schrijvers waren later actief met documentaires op de Duitse TV maar een uitzending die vraagtekens stelde bij de officiele lezing over een neergestort vliegtuig op 11 september 2001 deed hun hun baan verliezen.

    De in London met plutonium omgebrachte ex_KGB agent stelt in zijn boek dat diensten in Rusland flatgebouwen opbliezen. De schuld legde men bij Tjetchenen. Echter ook bij kidnappings in die “opstandige” regio waren dikwijls hoofdzakelijk agenten betrokken, zo schrijft hij.

    Bovenstaande laat ruimte voor een voorlopige hypothese dat ook in Nederland diensten de hand in bepaalde aktiviteiten van een groep zouden kunnen hebben gehad.
    Opvallend is dat het eerder genoemde boek aangeeft dat agenten personen “thuisbrachten”. Ze volgden hen na een diskussie avond. Zodoende had men adres gegevens en kon men makkelijker uitzoeken wie men mogelijk kon werven als informatiepersoon. (Zelf een diskussie organiseren…?)

    Op http://www.bilderberg.org stelde de beheerder dat een persoon die moderator bij Indymedia is vermoedelijk betrokken is bij een dienst.

    Op http://www.whatreallyhappened.com staat dat Israeliese agenten in Gaza opgepakt werden omdat ze een Al-Qaeda groep wilden opzetten. 1 gemaskerde strijder wordt getoond terwijl hij een Davidsster draagt.

    Via een site van Alex Jones werd bekend dat bij een betoging in Canada gemaskerde betogers zodanig in het nauw gedreven werden door medebetogers dat ze door de politie ontzet werden en gearresteerd. Opvallend is dat de politie en de gemaskerde betogers dezelfde type schoenen dragen.

    Een expert op het gebied van explosies gaf aan dat het volgens hem opvallend is dat bij sommige bommen, bv in een auto, er soms sprake is van extreem diepe kuilen. Hij meende dat dit een gevolg kon zijn door het gebruik van kleine atoombommen.

    Moraal: Niet alles is wat het lijkt.
    Tenminste 1 schrijver in de oudheid, Flavius Josephus geeft aan dat de Farizeen die tegen de koning Herodus samenspannen in het openbaar met elkaar vechten en elkaar bespugen.

    Moraal: Niet alles is wat het lijkt.

    Zie ook boeken Anthony Sutton mbt Kommunisme in Rusland en de steun van de US aan Rusland tijdens de koude oorlog.

  • avatar Marx schreef:

    Lang leve de stadsguerilla; ‘het Rode Leger opbouwen’ zoals men toen zei.

    het heeft niet mogen zijn maar het was wellicht een begin geweest om de mensheid te ontdoen v.h. tóch wel ten dode opgeschreven kapitalisme. het pacifisme kost per salso meer levens dan de destijds de gewapende strijd. vandaag de dag zien we pas goed hoezeer we met de gebakken peren zitten.

    RESPECT : ]

  • avatar Anoniem schreef:

    Wat ik mis is dat er totale vervreemding was van de massa’s
    mensen waar die strijd voor gevoerd werd. Zo is het nog steeds.
    Ik weet daar voor een oplossing : gooi spreekwoordelijk de deuren open.
    Geen geheimzinnig doenerij meer maar openheid. Veel positieve media aandacht. Ben je bang voor foto en film apparaten ? Blijf dan thuis onder je bed liggen. Daar word je zeker niet gefotografeerd.

  • avatar Koffie schreef:

    Dit soort boeken is aan mij niet besteed, ik heb wel interesse maar te weinig tijd om ze te lezen….
    Misschien later als ik “rentenier”…. 😉

  • avatar Frank schreef:

    Ondanks de impliciete ophemeling van de eigen kliek een genuanceerd stuk.

    En wat betreft de reacties, het oud zeer, de waarheidscommissie die opgezet gaat worden… “what about the children”? Of anders wat moet een nieuwe generatie denken van dat over-en-weer gekift van ouwe knarren over de roerige jaren.

    Een man een man, een paar een paard, maar wel graag constructief a.j.b.

  • avatar Jacko schreef:

    Onderstaande link een verslag van de presentatie:
    http://indymedia.nl/nl/2009/06/59853.shtml

Abonneren op de RSS-feed van deze topic. TrackBack URL


Plaats een reactie

(wegens opgewonden standjes moet uw reactie eerst goedgekeurd worden)

*

Onze sponsor Colani | Ontwerp: Oppositie 2.0 door colani.nl