okt
24
2019
0

Een overheidsdocument aangevraagd? Daar moet je soms jaren op wachten

Vertraging door wantrouwen, gebrek aan dwangmiddelen en een moeras aan digitale systemen

Headerfoto: Ralph Mooijekind door Moussa Aynan

Headerfoto: Ralph Mooijekind door Moussa Aynan

Documenten opvragen bij de overheid duurt maanden, soms jaren. De reden? Gebrek aan dwangmiddelen, slechte documentsystemen, tekort aan ambtenaren en soms gewoon tegenwerking. Gaat dat met een nieuwe wet veranderen?

Dankzij de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob) mag iedereen – burgers, journalisten, maar ook buitenlanders – interne documenten (memo’s, agenda’s, correspondentie) opvragen bij de Nederlandse overheid. Ambtenaren hebben dan vier weken om te reageren op een Wob-verzoek. Dat kunnen ze daarna nog met vier weken verlengen. Twee maanden dus.  Maar in de praktijk kampen burgers, journalisten en onderzoekers met afwijzingen en lange wachttijden op de overheidsdocumenten waar ze inzicht in willen krijgen. Het duurt soms vele maanden tot jaren langer voordat je je documenten krijgt.

(lees verder…)

okt
23
2019
0

Statistiek is een slechte speurhond

Ieder Kamerlid kan moreel ten val komen, uit z’n fractie gezet worden en dan partijloos aan het pluche blijven plakken. Maar volgens de recente statistieken piekt de kans op ‘zetelroof’ bij een optelsom van zeven ­kenmerken: man, 50-plusser, academisch geschoold, ­ondernemer, opgeklommen via lokale politiek, handelt in onroerend goed, lid van de VVD. Stel nu eens dat er een moraal-recherche bestond, die heimelijk extra diep in de boekhouding en het privéleven zou spitten van alle politici die aan ten minste zes van deze zeven criteria voldoen. Want dat zijn toch ‘bewezen’ risico­gevallen … Het zou ­beslist tot protesten leiden onder senioren, ­ondernemers, academici, mannen et cetera op de ­kandidatenlijsten: ‘Wij worden gestigmatiseerd! Wij worden bij voorbaat verdacht, omdat we toevallig op een Wybren van Haga of Johan Houwers lijken!’

Ieder die van een uitkering leeft, kan moreel ten val komen: foute informatie verstrekken, fraude plegen. Maar de kans dat je als verdachte in het vizier komt bij de opsporingsdiensten, neemt met sprongen toe als je in dezelfde wijk woont en dezelfde gedragingen en kenmerken vertoont als mensen die al eerder zijn ­veroordeeld voor fraude met uitkeringen of toeslagen. Vooral door een statistische stapeling van data kan de argwaan naar bepaalde burgers uitgaan. Zonder dat zij kunnen weten wélke indicatoren hen als verdachte in beeld hebben gebracht. Want de systemen waarmee de overheid op uitkeringsfraude jaagt, werken volgens een onnavolgbaar en geheimzinnig algoritme. (lees verder…)

okt
22
2019
0

VN-rapporteur: ‘Opsporingssysteem voor uitkeringsfraude is discriminerend’

 

Het Nederlandse system dat uitkeringsfraude moet opsporen, is volgens VN-rapporteur voor de mensenrechten Philip Alston reden voor ernstige zorgen. Het systeem zou mensen met een migratie-achtergrond en mensen met een beperkte financiële bewegingsruimte discrimineren, stelt hij in een brief die gericht is aan de rechtbank te ‘s-Gravenhage.

in het systeem SyRI (Systeem Risico Indicatie) van het ministerie van Sociale Zaken wordt gebruik gemaakt van een algoritme dat gegevens van eerdere fraudeurs koppelt aan gegevens uit databases van meerdere overheidsinstanties met als doel een zo accuraat mogelijk risicoprofiel op te stellen. Dit risicoprofiel wordt gebruikt om gegevens van burgers mee te kunnen vergelijken. Zo ontstaat een lijst met burgers waarvoor geldt dat het op basis van deze kenmerken waarschijnlijker wordt geacht dat ze zich schuldig maken aan fraude, aldus de NOS.

Privacy onder vuur

(lees verder…)

okt
20
2019
0

VN zeer bezorgd over Nederlands opsporingssysteem voor uitkeringsfraude

De VN-rapporteur voor de mensenrechten Philip Alston heeft ernstige zorgen over Nederland. De reden is een systeem dat uitkeringsfraude moet opsporen. In een brief aan de rechtbank in Den Haag schrijft Alston dat het systeem in strijd is met de mensenrechten omdat het mensen met weinig geld en mensen met een migratie-achtergrond discrimineert.

Het Systeem Risico Indicatie (SyRI), van het ministerie van Sociale Zaken, maakt gebruik van een algoritme dat data van een groot aantal overheidsinstanties aan elkaar koppelt. Op basis van gegevens van eerdere fraudeurs wordt een risicoprofiel opgesteld. Vervolgens worden gegevens van burgers vergeleken met het risicoprofiel.

(lees verder…)

okt
16
2019
0

VN-rapporteur uit ernstige zorgen over SyRI: ‘Volledige ontkenning van het recht op privacy’

VN hebben kritiek op Nederlandse aanpak fraude, het omstreden systeem SyRI treft kwetsbaren

Philip Alston, Special Rapporteur on extreme poverty and human rights present his report at the 38th Regular Session of the Human Rights Council. 22 June 2018. UN Photo / Jean-Marc Ferré

De VN-rapporteur op het gebied van extreme armoede en mensenrechten uit in een brief aan de rechtbank zijn zorgen over risicoprofileringssysteem SyRI. Eind deze maand vindt de zitting plaats in de bodemprocedure tegen het systeem. Philip Alston licht in een interview de redenen voor zijn schrijven toe: “Als SyRI geen volledige ontkenning van het recht op privacy is, wat moeten we ons daar dan wél bij voorstellen?”

De citaten van Philip Alston in dit artikel zijn vertaald vanuit het Engels. 

Lees hier de brief (PDF) die de VN-rapporteur aan de rechtbank schreef. En de mirrorvoor het geval dat….

Alston acht de bodemprocedure tegen SyRI om meerdere redenen uniek. De uitkomst van de rechtszaak kan internationaal juridische gevolgen hebben voor de wijze waarop kwetsbare burgers in verzorgingsstaten beschermd worden tegen de schadelijke gevolgen van digitale technologie. Dit had in de ogen van de rapporteur al eerder moeten gebeuren.

Hij schrijft over de SyRI-zaak: “De gevolgen die digitale technologie in de verzorgingsstaat heeft op de rechten van burgers zijn tot op heden sterk verwaarloosd door de mensenrechtenbeweging. Men is er tot dusver niet in geslaagd om bedrijven, de overheid en de samenleving in het algemeen ervan te overtuigen dat een verzorgingsstaat gedreven door technologie, rampzalig zal uitpakken als de inzet ervan niet wordt geleid door respect voor fundamentele rechten. Deze rechtszaak is één van de weinige juridische procedures die de schadelijke impact van digitale technologie op de mensenrechten centraal stelt.”

Hulpbehoevenden als tweederangsburgers
(lees verder…)

okt
15
2019
0

De Verenigde Naties hebben kritiek op SyRI

De Verenigde Naties hebben kritiek op SyRI, het omstreden systeem van de Nederlandse overheid om uit­keringsfraude op te sporen. Het maakt van arme mensen en mensen met een migratieachtergrond tweederangsburgers.

Dat stelt Philip Alston, VN-rapporteur voor extreme armoede en mensenrechten. Hij geeft daarmee advies in een rechtszaak die enkele organisaties, samen met schrijvers Tommy Wieringa en Maxim Februari, voeren tegen de Staat. Zij eisen dat de overheid een einde maakt aan het systeem. De zaak dient volgende week.

SyRI is een algoritme, dat gebruik maakt van privacygevoelige gegevens om zo fraude op te sporen in ‘probleemwijken’.

Het systeem gebruikt een grote hoeveelheid gegevens, ­onder meer over arbeid, detentie, ­belastingen, onderwijs, pensioen, schulden, uitkeringen en toeslagen.

Door dit te vergelijken met de gegevens van bekende fraudeurs, wijst SyRI aan waar de risico’s op fraude volgens haar het grootst zijn.

De privacy van burgers is in gevaar, stelt Alston. Dat was al zo, door de strenge regels waaraan iemand tegenwoordig moet voldoen om voor bijstand in aanmerking te komen.

Dankzij SyRI is Nederland volgens hem een ‘technologische surveillancestaat’ aan het worden.

Nieuwsuur brengt maandag 21 oktober 2019 het rapport van Alston onder de aandacht.

BRON: Nederlands Dagblad

jul
24
2019
0

Politie rolt omvangrijk ’Big Brother-systeem’ uit.

De politie heeft hoge verwachtingen van een particulier ’Big Brother-systeem’ dat alle denkbare bewakingsbeelden koppelt. Veiligheidsregio’s zien het door een stichting beheerde platform als ideaal instrument om drukke evenementen te monitoren.

Het systeem is al succesvol toegepast tijdens de Vierdaagsefeesten in Nijmegen. fotografie - Rias Immink.

Het systeem is al succesvol toegepast tijdens de Vierdaagsefeesten in Nijmegen. fotografie – Rias Immink.

Met het ’alziende systeem’ kunnen beelden van gemeentelijke bewakingscamera’s tegelijk worden bekeken met die van Rijkswaterstaat (onder meer snelwegen) en de NS-stations. Ook kunnen er live beelden van door agenten gedragen bodycams mee worden gevolgd. Omgevingsregistraties vanuit helikopters en drones kunnen eveneens aan het ’spionagesysteem’ worden gehangen.
(lees verder…)

jun
22
2019
0

Een goedkoop vliegticket komt niet uit de lucht vallen

Heen en weer met het vliegtuig naar Zuid-Frankrijk is net zo duur als een retourtje Terschelling. Hoe kan dat? Een deel van het antwoord ligt besloten in de enorme subsidiestromen richting de luchtvaartindustrie. Follow the Money brengt er zoveel mogelijk in kaart.

Voor dit artikel hebben we een podcast gemaakt in de vorm van een hoorspel. Luister en je hoort auteur Ties Joosten uitleggen hoe en waarom we dat hebben gedaan. Productie en regie waren in handen van Jessica Kuitenbrouwer.
(lees verder…)

jun
06
2019
0

De wetenschap van de lege emmer

Toen op 31 mei mijn artikel ‘Waarom klimaatontkenners niet geloven in klimaatwetenschap’ verscheen, kwamen er natuurlijk en naar aloude gewoonte weer enorm veel reacties binnen. Velen steunden me (oef!), sommigen uitten striemende kritiek. (lees verder…)

mei
31
2019
0

Waarom klimaatontkenners niet geloven in klimaatwetenschap

Geloven in wetenschap is geloof en geen wetenschap. Wetenschap gaat niet over geloof, maar over feiten, bewijzen, argumenten en experimenten.

Er is één belangrijke factor in de wetenschap, namelijk: het speelt absoluut geen rol hoeveel ‘wetenschappers’ iets geloven. Ze kunnen allemaal met één experiment of theorie op hun fouten worden gewezen, aldus Karl Popper. Wetenschap is altijd maar voorlopig bewezen, en het is de feitelijke plicht van elke wetenschapper (die naam waardig toch) om steeds weer vragen te stellen en kritisch te onderzoeken, ook de zaken waar men van zegt dat ze bewezen of ‘settled’ zijn. De grote wetenschapper en nobel prijswinnaar Richard Feynman zei: ‘Science is the belief in the ignorance of experts’ (‘Wetenschap is geloven in de onwetendheid van de experten’). Wetenschap moet onophoudelijk alles en iedereen kritisch bekijken en bevragen. (lees verder…)

Onze sponsor Colani | Ontwerp: Oppositie 2.0 door colani.nl